Gần như hầu hết các vụ tai nạn đều bắt nguồn từ việc mất tập trung khi lái xe. Tuy nhiên vấn đề này hoàn toàn có thể phòng tránh được.Khi lái xe, người lái thường bị mất tập trung do nhiều nguyên nhân, gây mất an toàn khi tham gia giao thông. Nắm rõ các yếu tố gây mất tập trung khi lái xe và cách để khắc phục sẽ giúp người lái kiểm soát tình hình, không để xảy ra các sự cố nghiêm trọng.
Các loại mất tập khi lái xe ô tô
Dưới đây là những hình thức gây xao nhãng, mất tập trung và cách phòng tránh được các chuyên gia lưu ý. heo các chuyên gia, có 3 loại xao nhãng, mất tập trung khi lái xe ô tô thường gặp nhất:
Xao nhãng tâm lý
Đây là bất kỳ hành động hay suy nghĩ nào của tài xế trong lúc lái xe nhưng lại không liên quan đến việc điều khiển xe như: nói chuyện với hành khách, nghe nhạc, nghe radio, miên man suy tư về một chuyện nào đó trong đầu… Xao nhãng tâm lý dễ dẫn đến các xao nhãng khác.
Xao nhãng thị giác
Đây là bất kỳ những gì mà tài xế quan sát trong lúc lái xe nhưng lại không nhằm phục vụ cho mục đích lái xe như: ngắm cảnh, dõi theo một ai đó hay sự việc gì đó, nhìn điện thoại… Xao nhãng thị giác cực kỳ nguy hiểm bởi một trong những nguyên tắc lái xe an toàn hàng đầu là phải luôn luôn tập trung quan sát. Đôi khi chỉ lơ vài giây cũng có thể gây ra hậu quả khôn lường.
Xao nhãng thao tác tay
Đây là khi tài xế bỏ một tay hoặc thậm chí cả hai tay ra khỏi vô lăng để làm một việc gì đó như: bấm điện thoại, chỉnh màn hình xe, chỉnh loa xe, trang điểm… Điều này sẽ làm giảm đáng kể tốc độ xử lý và khả năng xử lý chính xác nếu chẳng may gặp tình huống bất ngờ.
Những yếu tố gây mất tập trung khi lái xe
Suy nghĩ miên man
Tưởng chừng suy nghĩ miên man là vô hại nhưng thực tế lại tiềm ẩn rủi ro rất lớn. Bởi khi đầu óc con người chìm sâu vào các suy nghĩ thì dễ dần dần lơ là, thiếu chú ý với những diễn biến trên đường. Một nghiên cứu ở Mỹ chỉ ra rằng trong tất cả vụ va chạm xảy ra bởi lái xe mất tập trung thì có đến 62% là do tài xế miên man suy nghĩ tới việc khác. Tỷ lệ này cao gấp 5 lần so với nguyên nhân nói chuyện điện thoại hay nhắn tin khi đang lái xe.
Điện thoại khi lái xe ô tô
Trong thời đại công nghệ số hiện nay, chiếc điện thoại gần như là vật bất ly thân. Chức năng của nó đã không đơn giản chỉ nghe/gọi mà còn giúp tìm kiếm thông tin, truy cập internet, giải trí… Tuy nhiên những cuộc gọi, tin nhắn, những thông báo từ một trang tin hay mạng xã hội nào đó… tất cả đều dễ dàng khiến người lái bị mất tập trung. Nghe điện thoại, nhắn tin, lướt mạng xã hội… luôn là một trong những nguyên nhân dễ dẫn đến tai nạn nhất.
Rượu bia
Tỷ lệ các vụ tai nạn liên quan đến việc sử dụng rượu, bia ngày càng tăng cao. Đặc biệt, hậu quả của những vụ tai nạn này cũng thường rất nghiêm trọng. Đây chính là lý do vì sao nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam áp dụng quy định nghiêm cấm người uống bia rượu điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
Buồn ngủ
Buồn ngủ cũng là một trong những yếu tố gây mất tập trung lái xe thường gặp, nhất là khi lái xe đường dài hay lái xe ban đêm. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng buồn ngủ chính là nguyên nhân thứ hai gây ra những vụ tai nạn nghiêm trọng sau lái xe uống rượu bia.
Ăn uống
Ăn uống khi đang lái xe là một hành động mà tài xế phạm sẽ phải cùng lúc nhiều loại xao nhãng. Thay vì tập trung lái xe, mắt quan sát phía trước thì rất dễ hướng sự chú ý đến món ăn hay thức uống. Và lẽ dĩ nhiên tay cũng rời bỏ vô lăng để cầm đồ ăn, thức uống, thậm chí cầm liên tục trong một quãng đường dài. Một nghiên cứu kết luận ăn uống khi lái xe có thể tăng rủi ro gặp tai nạn lên đến 80%.
Tâm trạng
Lái xe khi đang trong trạng thái tức giận, bực bội, kích động cũng có thể tăng nguy cơ gặp tai nạn lên gấp 10 lần. Ở các nước có hệ thống giao thông phức tạp, thường xuyên kẹt xe, thời tiết nắng nóng như Việt Nam thì tâm trạng, cảm xúc con người có thể dễ bị ảnh hưởng hơn dù chỉ gặp một tình huống nhỏ không hài lòng.
